Woensdag 7 december 2016
De stenenmuurtjes die de vaak voormalige landbouwterrassen omzomen zijn vorige maand tot cultureel erfgoed verklaard. De muren worden door de Valencianen la pedra seca, droge stenen genoemd omdat er geen (natte) cement bij gebruikt is. Het zijn fraaie gestapelde muurtjes die de bancales de landbouwterrassen bij elkaar houden. Het ziet eruit als dom werk zo´n stenen muurtje opstapelen, ik doe het dan ook graag. Ons perceel wordt omringd door muurtjes van zwerfkeien. Na de regen is er een gedeelte van onze muur ingestort. Een jaar of 15 geleden heb ik zelf het muurtje daar hersteld. Ik herken de plaats van de instorting aan de veel lichtere kleur van de stenen. Nu kan ik weer beginnen.
Een saltador, een trapje bij Pinos.
Het leuke van deze muurtjes bij Pinos is dat er heel vernuftig trapjes ingemaakt zijn door grote stenen te laten uitsteken, een saltador. Als de boer zonder ezel was kon hij op deze manier veel sneller op zijn plaats van bestemming komen. Met ezel moest hij naar het einde van het terras, daar kon hij dan pas op het volgende terras komen. Door het wandelen in de bergen leer je al snel hoe het systeem werkt en waar de oude ezelpaden liggen. Maar zulke mooie trapjes kom je niet vaak meer tegen.
Een instorting van het muurtje langs onze tuin.
Eeuwen lang kwamen de stenen boven met het bewerken van de landjes en werden ze naar de rand gesjouwd en opgestapeld. Achter het muurtje gooiden de boeren de kleinere stenen. Was deze vol dan bouwden ze op de vlakkere stukken land er gewoon weer een muur voor die dan weer gevuld kon worden. Soms liggen er zulke kleine steentjes achter de muren dat alleen kinderhandjes die daar kunnen hebben neergelegd. Wat, gamen? Hup, stenen rapen en niet zeuren!
Ik probeer de kunst van het stenen stapelen te leren door goed te kijken hoe ze, misschien wel 1000 jaar geleden, de stenen in elkaar hebben gepast. Maar na deze recente instorting begin ik toch te vermoeden dat ik een cursus moet gaan volgen. Zeker nu la pedra seca officieel cultureel erfgoed is geworden.
Wij hebben nog 2 saltadors in onze tuin, zal daar dan ook maar wat zuinig op zijn zeker 🙂
Misschien komt er subsidie om ze te herstellen als het nodig is.
De verzekering betaald ook bij een instorting volgens mij.
Ja, dat zit in de opstalverzekering. Heb je gelijk in.